Pracownia Elektroniczna / Elektronika cyfrowa FAQ

CEL dokumentu

Poniżej zawarto zbiór najczęstszych pytań, które zadają studenci Pracowni elektronicznej / Elektronika cyfrowa wraz z typowymi odpowiedziami. Większość pytań ma charakter ,,czemu to nie działa'', ,,jak to zrobić'' itd. Dokument ten może stanowić pomoc zarówno dla studentów jak i prowadzących.
NIE STANOWI on części materiałów przygotowawczych do ćwiczeń i ma charakter NIEOFICJALNY. Użytek na własną odpowiedzialność.

Ogólne informacje

Q0-0. Gdzie jest Pracownia Elektroniczna? Gdzie odbywają się zajęcia?

Pracownia Elektoniczna znajduje się na pierwszym piętrze Instytutu Fizyki UJ, drzwi nr. 133A oraz 133B.

Q0-1. Jakie są warunki zaliczenia?

A0-1:

Ponieważ zależy to od prowadzącego mogę jedynie powiedzieć jak to wygląda (lub raczej jak powinno wyglądać w założeniu) u mnie (A. O.).
Pracownia to 6 ćwiczeń. Każde ćwiczenie daje 3 oceny:
  1. Kolokwium wstępne
  2. Wykonanie ćwiczenia
  3. Opracowanie wyników pomiarów
W sumie każdy student otrzymuje 18 ocen, z których wyciągana jest średnia i zaokrąglana w górę do najbliższej z ocen: 3.0, 3.5, 4.0, 4.5, 5.0. Nieobecność na pracowni daje 3x ZERO, czyli student, który jest obecny na mniej niż 4 ćwiczeniach ( czyli obecny tylko na 3 ) nie otrzyma oceny pozytywnej NAWET w przypadku otrzymania samych ocen 5.0 z pozostałych ćwiczeń: przelicz to! Dlatego obecność jest praktycznie obowiązkowa, jak również obowiązkowe jest zaliczenie kolokwium, które oprócz oceny dopuszcza do wykonania ćwiczenia.

Kryteria wystawiania ocen

Ocena z kolokwium wstępnego

Każdy student otrzyma do rozwiązania 3 zadania. Ocena jest następująca: Lista przykładowych pytań do każdego ćwiczenia:
Oficjalny program ćwiczeń

TZW. ,,Wyrzucanie''

Kontrowersyjna sprawa tzw. ,,wyrzucenia'' z pracowni wymaga oddzielnego komentarza. Jeżeli wiedza studenta jest znikoma (0 rozwiązanych zadań) to prowadzący musi dodatkowo sprawdzić czy student JEST W STANIE wykonać ćwiczenie, w szczególności czy nie doprowadzi do zniszczenia sprzętu lub wypadku. Przykładowe sytuacje, w których student może nie zostać dopuszczony do wykonania ćwiczenia to:
  1. student nie potrafi mnożyć, dzielić lub posługiwać się kalkulatorem, nie zna liczb zespolonych itp.
  2. nie potrafi odróżnić kabla/gniazdka zasilającego 230V od innych, nie wie jakie napięcie panuje w sieci energetycznej, nie zna zakresu napięć i prądów zagrażających życiu, nie potrafi ich zmierzyć w żaden sposób itp.
  3. nie zna jednostek napięcia , prądu, pojemności, oporu, przedrostków układu SI (mili, mikro, mega, kilo itd.), nie umie ich odczytać z (cyfrowych, nie wskazówkowych!) urządzeń pomiarowych i elementów
  4. nie zna prawa Ohma , nie rozróżnia połączenia równoległego od szeregowego, nie rozumie pojęcia prądu elektrycznego, obwodu elektrycznego itp.
  5. student nic nie pisze na kartce i nie odpowiada na żadne pytania
  6. student przychodzi spóźniony dużo ponad 1 godzinę, po zakończeniu kolokwium
  7. na kolejnych pracowniach wykazuje totalną niewiedzę w zakresie (rzekomo) już wykonanych ćwiczeń, np. nie potrafi odróżnić oscyloskopu od generatora, wejścia układu od wyjścia, układu scalonego od kondensatora, itp.
W sytuacjach opisanych wyżej lub podobnych student powinien liczyć się z niedopuszczeniem do pracowni co skutkuje oceną 3xZERO, równoważną nieobecności. Pomimo tego zalecam takim studentom, aby pozostali na pracowni i przyglądali się pracy kolegów, co pomoże przy kolejnym podejściu.

Ocena za wykonanie ćwiczenia

Ocena ze sprawozdania

Sprawozdania należy przysylac e-mailem przed rozpoczeciem kolejnej pracowni. Preferowany format pliku: PDF.

Odrabianie nieobecności lub ćwiczeń, do których wykonania student nie został dopuszczony przez prowadzącego

Dla uniknięcia późniejszych bardzo uciążliwych zarówno dla studenta jak i prowadzącego nieprzyjemności zalecam (stan na rok 2008) unikanie konieczności odrabiania za wszelką cenę. Po zakończeniu oficjalnej części (6 ćwiczeń) mogę zagwarantować JEDNĄ pracownię dodatkową dla maksymalnie kilku osób. Odrabianie większej (ale maks. dwóch, z tego powodu ) ilości pracowni jest w niektórych latach możliwe i dotyczy w pierwszej kolejności osób, które były chore lub zostały przeze mnie osobiście ,,wyrzucone''.
Pracownia jest co 2 tygodnie więc mało prawdopodobne jest opuszczenie więcej niż 2 ćwiczeń z powodu choroby. Dotychczas tego typu problemy studenci mieli w 100% na własne życzenie.

Ćwiczenie 1.

Q1-0. Jakiego pytania mam spodziewać się na kolokwium

Studenci pytają oczywiście o następne kolokwium, ale umieszczam to tutaj. Pytania są przykładowe ! Nie należy spodziewać się identycznych pytań na kolokwium!

A1-0:

  1. Opisz działanie i zastosowanie oscyloskopu analogowego/cyfrowego. Co to jest wejście, trigger, podstawa czasu?
  2. Wylicz prąd i napięcia na opornikach w dzielniku napięcia o zadanych wartościach oporu R1=800 Ohm, R2=15 kOhm.
  3. Oszacuj minimalny czas potrzebny na przebycie przez impuls elektryczny linii długiej o długości 30 m. Czy czas ten jest mierzalny przez oscyloskop którym dysponujesz na pracowni?
  4. Pytania ratunkowe: podaj jednostki prądu, napięcia i oporu, prawa Kirchhoffa , przedrostki układu SI, oblicz opór rezystora przez który płynie prąd 15 mA przy napięciu 2.5E-2 kV, podaj prędkość światła, oblicz częstotliwość sygnału periodycznego o okresie T=8 ns.

Q1-1. Gdzie są kable BNC i inne?

A1-1:

Na wieszakach z boku każdego biurka.

Q1-2. Jak typowo podłączamy oscyloskop, generator i badany układ?


A1-2:

Do wyjścia generatora podłączamy rozdzielacz, ( trójnik ) do którego podłączamy 2 kable BNC. Jeden kabel podłączamy do wejścia 1 (INPUT CH I) oscyloskopu a drugi do wejścia badanego układu. Wyjście badanego układu podłączamy trzecim kablem BNC do drugiego kanału oscyloskopu. Oprócz tego podłączamy zwykle czwartym kablem BNC wyjście triggera oscyloskopu (SYNC) do wejścia zewnętrznego triggera oscyloskopu (TRIG. EXT.). Oscyloskop HAMEG powinien pracować w trybie cyfrowym - zaświecona musi być lampka oznaczona RFR.

Q1-3. Dlaczego obraz na oscyloskopie jest niewłaściwy, nieczytelny, niestabilny itp?

A1-3:

Typowe przyczyny to:
a) zbyt małe napięcie wejściowe z generatora, powinno być rzędu 1V. Generatory HP po włączeniu zasilania ustawiają napięcie na 100mV, które jest zbyt małe w porównaniu do typowych zakłóceń. Generatory HAMEG pamiętają ustawienia pozostawione przez studentów wykonujących ćwiczenia wcześniej.
b) kolejność podłączenia końcówek kabla BNC ma istotne znaczenie: masy (oplot kabla) muszą być podłączone ze sobą wszędzie w układzie (patrz Q3-2)
c) połączenia są niepewne, należy solidnie montować układy, kabelki nie mogą wypadać przy dotknięciu
d) należy unikać bardzo długich (ponad 10cm) kabelków montażowych

Q1-4. Jaki prąd płynie przez oscyloskop?

A1-4:

Opór wejściowy wynosi 1M (megaom), czyli prąd maksymalnie wynosi 10V/1M = 10uA (mikroamperów). Oczywiście prąd musi płynać, gdyż nie byłby możliwy pomiar napięcia. Dla większości zastosowań na pracowni można jednak przyjąć, że jest zaniedbywalnie mały. Wyjątkiem jest pomiar rezystancji wejściowej wtórnika emiterowego na wzmacniaczu operacyjnym, która jest znacznie większa, rzędu kilkudziesięciu megaomów.
Patrz też Q3-7.

Q1-5. W jaki sposób należy podłączyć opornik do generatora?

A1-5:

Ponieważ wyjście generatora składa się z 2 przewodów, a opornik posiada 2 końcówki istnieje tylko jeden sensowny sposób podłączenia, dla którego prąd płynie przez opornik. Każde inne podłączenie to nonsens, zastanów się spokojnie przez 10 sekund.

Q1-6. Po włączeniu generatora HP i poprawnym podłączeniu układu obraz na oscyloskopie jest niestabilny.

A1-6:

Patrz A1-3 a)

Q1-7. Generator HAMEG nie generuje żadnego sygnału.

A1-7:

Jeżeli nie świeci się lampka ON trzeba nacisnąć przycisk OUTPUT. Jeżeli lampka się świeci, a nadal nie ma sygnału trzeba wejść w Menu->MODE i wybrać Cnt. Pozostałych ustawień Gat, Trg i Sync proszę nie używać.

Ćwiczenie 2.

Q2-0. Jakiego pytania mam spodziewać się na kolokwium

Studenci pytają oczywiście o następne kolokwium, ale umieszczam to tutaj

A2-0:

  1. Oblicz amplitudę napięcia wyjściowego na dzielniku napięcia złożonym z kondensatora o pojemności C=20 nF i opornika o oporze R = 4.7 kOhm, jeżeli napięcie wejściowe Vpp=10 V a częstotliwość f=5 kHz.
  2. Oblicz funkcję przenoszenia i przesunięcie fazowe w narysowanym na tablicy układzie szeregowym [równoległym, mieszanym, innym] RLC [RL, RC]. Podaj częstotliwość[i] rezonansową[e]. Naszkicuj wykresy pokazujące zależność funkcji przenoszenia i przesunięcia fazowego od częstotliwości.
  3. Udowodnij, że układ różniczkujący [całkujący] daje na wyjściu w pewnym zakresie częstotliwości pochodną [całkę] sygnału wejściowego.
  4. Oblicz odpowiedź układu RC [RL, RLC] na skok napięcia wejściowego. Jaka jest charakterystyczna skala czasowa tego zjawiska?
  5. Pytania ratunkowe: podaj impedancję rezystora, cewki, kondensatora. Oblicz pojemność [opór, indukcyjność] kondensatorów [oporników, cewek] połączonych szeregowo lub równolegle. Oblicz impedancję zastępczą układu indukcyjności, pojemności i oporności połączonych równolegle/szeregowo. Jaka jest jednostka wielkości RC, np. ile wynosi 8 kOhm * 2 nF ? Ile wynosi iloraz R/L jeżeli R=8 kOhm, L=2 mH ? Oblicz moduł zadanej liczby zespolonej, np: abs(3+4*i). Oblicz: 1/(3+4*i), 1/i, (2-3*i)*(3+3*i) , log(-1), i^i, sqrt(1+100*i), itp itd.

Q2-1. Program WinPracEl nie działa/nie zbiera charakterystyk.

A2-1:

Układ musi być prawidłowo podłączony do generatora i oscyloskopu, patrz Q1-2. Oscyloskopy HAMEG posiadają trigger wyprowadzony kablem z tyłu.

Q2-2. Program WinPracEl zatrzymuje się po naciśnięciu ,,Start''.

A2-2:

Częstotliwość początkowa musi być na tyle duża, aby w oscyloskopie działał AUTOSET. W zależności od układu jest to od 10 Hz do 100 Hz. Jeżeli AUTOSET nie działa dla f < 100 Hz należy wykonąć 1-3 dodatkowe pomiary ręcznie i dołączyć je do pliku tekstowego z danymi.

Q2-3. Dlaczego generator HP nie reaguje na przyciski i pokrętła.

A2-3:

Jeżeli jest używany program WinPracEl, przyjmuje on kontrolę nad oscyloskopem. Pokazuje to lampka Rmt. Aby ,,odzyskać'' ręczną kontrolę należy nacisnąć szary przycisk Shift (LOCAL).

Q2-4. Co jest zawarte w trzech kolumnach liczby zapisywanych przez program WinPracEl/Charakterograf?

A2-4:

W pierwszej kolumnie jest częstotliwość f w Hz, w drugiej moduł funkcji przenoszenia T (Uwy/Uwe), w trzeciej przesunięcie fazowe phi pomiędzy sygnałem wejściowym a wyjściowym w stopniach.

Q2-5. Przez pomyłkę wykonałem pomiary z wejściem podłączonym do kanału 2 oscyloskopu, czy muszę powtarzać pomiar?

A2-5:

Nie, w tej sytuacji WinPracEl zapisał zamiast "f T phi" "f 1/T -phi". Wystarczy dowolnym programem zamienić wartości w drugiej i trzeciej kolumnie T-> 1/T, phi->-phi.

Q2-6. Jakie wyniki pomiarów muszę mieć po wykonaniu wszystkich punktów?

A2-6:

Student powinien mieć zapisane następujące pliki/dane:
  1. charakterystykę częstotliwościową filtra dolnoprzepustowego RC
  2. charakterystykę częstotliwościową filtra górnoprzepustowego RC
  3. charakterystykę częstotliwościową układu RLC
  4. odpowiedzi na sygnał jednostkowy (prostokątny) dla f > fg, f < fg i f=fg dla badanych filtrów RC
  5. zmierzone wartości użytych oporników i kondensatorów

Q2-7. Jak zmierzyć pojemność kondenstora?

A2-7. Można to zrobić dużym multimetrem UNITRA (na górnej półce każdego stanowiska). Alternatywnie, należy spisać nominalną pojemność kondensatora z jego obudowy.

Q2-8. Co oznacza na kondensatorze zapis 2u2K, n2M lub podobny?

A2-8. Pojemność 2.2 uF (mikrofarada), 0.2 nF (nanofarada). Literka rozdzielająca liczby pełni równocześnie rolę kropki dziesiętnej i przedrostka jednostki układu SI. Literka K (lub inna) oznacza tolerancję pojemnosci (np. +-10%) lub/i technologię wykonania kondenstatora.

Q2-9. Jak zmierzyć czas narastania impulsu?

A2-9. Oscyloskopy Tektronix mierzą automatycznie po wybraniu odpowiedniego menu ,,Measure/Rise Time''. Oscyloskopy HAMEG na ekranie mają 4 poziome linie opisane po lewej stronie ekranu (licząc od dołu) 0%, 10, 90, 100. Z definicji czas narastania to czas, w którym sygnał rośnie od 10% do 90% maksymalnej wartości. W celu pomiaru przesuwamy i skalujemy sygnał tak, aby wypełnił cały zakres (0%-100). W celu płynnej zmiany skali przycisk pod pokrętłem przytrzymujemy, aż zaświeci się lampka VAR powyżej. Następnie kursorami (pionowymi) zaznaczamy miejsca, w których sygnał przecina linie 10 i 90. Odczytany czas jest czasem narastania impulsu.

Q2-10. Ile czasu zajmuje pomiar programem WinPracEl?

A2-10.

Około 12 sekund na jeden punkt charakterystyki.

Ćwiczenie 3.

Q3-0. Jakiego pytania mam spodziewać się na kolokwium

Studenci pytają oczywiście o następne kolokwium, ale umieszczam to tutaj

A3-0:

  1. Podaj w postaci tabelki cechy idealnego versus rzeczywistego wzmacniacza operacyjnego. W przypadku realistycznego wzmacniacza podaj konkretne liczby.
  2. Zaprojektuj (narysuj schemat i podaj wartości wszystkich elementów) wzmacniacz odwracający (nieodwracający) fazę o wzmocnieniu 20.
  3. Narysuj charakterystykę statyczną Uwy(Uwe) wzmacniacza operacyjnego.

Q3-1: Dlaczego wzmacniacz odwracajacy fazę nie wzmacnia, nie działa, nie odwraca fazy itp?

A3-1: Najczęstsze przyczyny to:
a) pomylenie oporników R1 i R2 co powoduje, że wzmocnienie jest np. 0.01 zamiast 100, zalecam rozpoczęcie ćwiczenia od przypadku z R1=R2 (czyli w odwrotnej kolejności niż w oficjalnej instrukcji) co uniemożliwia tego rodzaju pomyłkę.
b) brak zasilania: wzmacniacz operacyjny to nie ,,perperum mobile'', nie działa bez podłączenia napięć zasilających. Służy do tego wyprowadzony z zasilacza kabel z wtyczką COM, co daje zasilanie +-15V. Alternatywnie można podłączyć 2 napięcia bezpośrednio z zasilacza do płytki, umożliwia to zmianę napięcia zasilajacego na 5V lub 12V.
UWAGA: Przełącznik 6/12/18/24V w zasilaczu nie wpływa na napięcia podłączone kablem COM!
c) masa nie jest uziemiona (patrz Q3-2)

Q3-2: Co oznacza symbol ,,odwrócone T'' na schemacie?

A3-2: Jest to tzw. masa, czyli symbol oznaczajacy podłączenie do uziemienia (potencjału równego zero). W praktyce jest to często stosowany sposób na uproszczenie schematu, w którym bez symbolu masy wszystkie punkty o takim samym potencjale musiałyby być połączone liniami, co zaciemnia rysunek. W rzeczywistym układzie te połączenia muszą faktycznie (fizycznie) istnieć. Najlepiej połączyć wszystkie ,,masy'' kabelkami.

Q3-3: Dlaczego na wyjściu wzmacniacza sygnał sinusoidalny staje się prostokątny?

A3-3: Rzeczywisty wzmacniacz operacyjny daje na wyjściu maksymalnie napięcie zasilające, czyli standardowo 15V. Jeżeli iloczyn Uwe*k, gdzie Uwe to napięcie wejściowe a k - wzmocnienie wzmacniacza przekracza 15V sygnał zostanie obcięty do wartości 15V. Określa się to jako ,,przesterowanie'' wzmacniacza. Aby działał w poprawnym reżimie należy obnizyć Uwe.

Q3-4: Dlaczego w danych zmierzonych programem WinPracEl wzmocnienie rośnie z częstotoliwością?

A3-4: a) Wejście i wyjście jest zamienione. Patrz Q2-5.
b) nie zostało podłączone/włączone zasilanie

Q3-5: Skąd mam wziąć 2 generatory, aby sprawdzić sumator/ zaobserwować dudnienia?

A3-5: Każde (prawie) stanowisko posiada 2 generatory: cyfrowy (HP lub Hameg) oraz analogowy. Lepsze efekty można uzyskać podłączając 2 generatory cyfrowe, np. przedłużając kable ze stanowiska obok.

Q3-6: Co mam podłączyć w miejsce opisane Robc w pkt. 3 ?

A3-6:

Oscyloskop.

Q3-7. Jak zmierzyć Rw (rezystancję wewnętrzną) wtórnika emiterowego?

A3-7:

Bezpośredni pomiar nie jest właściwie możliwy przy pomocy sprzętu. którym dysponują studenci na pracowni. Należy zastosować metodę pośrednią, zakladając, że Uwe=Uwy i mierząc napięcie wyjściowe.
Wykonujemy 2 pomiary Uwy:
1) bez podłączonego opornika
2) z podłączonym opornikim 10M Ohm

Ćwiczenie 4.

Q4-0. Jakiego pytania mam spodziewać się na kolokwium

Studenci pytają oczywiście o następne kolokwium, ale umieszczam to tutaj

A4-0:

  1. Narysuj schemat, wyjaśnij działanie (w szczególności do czego służy i jaki daje sygnał wyjściowy!) i wyprowadź wzór na okres multiwibratora astabilnego zbudowanego na wzmacniaczu operacyjnym.
  2. Narysuj i oblicz parametry (wysokość, szerokość) pętli histerezy przerzutnika Schmidta .
  3. Wyjaśnij różnicę pomiędzy układem liniowym i nieliniowym . Dlaczego możliwe jest zbudowanie układu nieliniowego z samych elementów liniowych: oporników i idealnego wzmacniacza operacyjnego? Wyjaśnij pozorną sprzeczność.

Q4-1: Jak wyświetlić pętlę histerezy?

A4-1:

Podłączyć wejście do kanału 1 oscyloskpu, wyjście do kanału 2 i przełączyć w tryb XY. Dla oscyloskopów Hameg przytrzymać przycisk DUAL, dla oscyloskopów Textronix, przycisnąć Display/Format YT/XY.

Q4-2: Dlaczego pętla histerezy jest zdeformowana, pochyła lub nie ma jej wcale?


A4-2:

Zbyt duża czestotliwość sygnału wejściowego (powinna być mniejsza niż 1kHz), zbyt mała amplituda sygnału wejściowego (powinna być większa niż Vp, najlepiej na początek ustawić maksymalne możliwe napięcie (10V dla generatora HP, 20V dla generatora Hameg) lub włączony tryb AC w oscyloskopie (przełączyć oba kanały na DC).

Q4-3: Jak zmierzyć charakterystykę statyczną układu (w szczegółności przerzutnika Schmidta)?

A4-3:

Charakterystyką statyczną przerzutnika Schmidta jest pętla histerezy! Absolutnie nie należy używać programu ,,Charakterograf'', który służy do pomiaru charakterystyki częstotliwościowej (nie statycznej!). Charakterystyka statyczna to zależność napięcia wyjściowego od wejściowego, przy czym chodzi o napięcia stałe (nie sinusoidalne !).

Q4-4: Gdzie układ z pkt. 2 posiada wejście? Gdzie mam podłączyć generator?

A4-4:

W trakcie wykonywania pkt. 2 i dalszych nie używamy generatora! Powinien być wyłączony a wszystkie kable odłączone! Opornym studentom generator zostanie odebrany. Sami macie zbudować generator, na tym polega ćwiczenie.

Q4-5: Dlaczego opornik nastawny posiada 3 nóżki/kable?

A4-5:

Typowy opornik nastawny składa się z elementu oporowego (np. zwinięty drut) (daje to 2 skrajne kabelki, między którymi opór jest stały i równy maksymalnemu oporowi R) do którego podłączony jest ruchomo suwak, stanowiący trzeci kabelek. Opór R1 między jednym ze skrajnych a środkowym kablem jest zmienny. Opór R2 między środkowym a pozostałym kablem spełnia zależność R1+R2=R.

Ćwiczenie 5.

Q5-0. Jakiego pytania mam spodziewać się na kolokwium

Studenci pytają oczywiście o następne kolokwium, ale umieszczam to tutaj

A5-0:

  1. Jak reprezentowane są stany logiczne: prawda (1) i fałsz (0) w układach TTL?
  2. Zbuduj wszytkie podstawowe operacje logiczne (AND, OR, NOT, XOR) wyłącznie z bramek NAND.
  3. Wyjaśnij działanie przerzutnika R-S zbudowango z bramek NAND.

Q5-1: Dlaczego bramka NAND z układu 7400 nie daje na wyjściu ani 0 ani 1 ?

A5-1:

Typowe przyczyny to:
a) pomyłka w identyfikacji nóżek układu 7400 z wejściami i wyjściem bramki NAND
b) przy użyciu gniazda na 16-nóżkowy układ po włożeniu 14-nóżkowego 7400 para skrajnych wyprowadzeń nie jest do niczego podłączona
c) brak zasilania układu 7400, najlepiej sprawdzić to multimetrem (woltomierzem) bezpośrednio na nóżkach (7 i 14, po przekątnej) układu scalonego: powinno wynosić około 5V
d) urwane nóżki w układzie scalonym: należy układ wyjąć specjalnym uchwytem i obejrzeć go; jeżeli brakuje nóżek wyrzucić do kosza i wziąć inny
e) zasilanie podłączone odwrotnie (!) co zdarza się często gdy układ jest włożony do góry nogami. Objawia się też rozgrzaniem układu, a po dłuższym czasie charakterystycznym zapachem spalenizny. NATYCHMIAST ODŁĄCZYĆ ZASILANIE poczekać aż układ ostygnie, podłączyć poprawnie i sprawdzić czy jeszcze działa.

Q5-1: Czy jeżeli nóżka nie jest do niczego podłączona to można przyjąć, że jest na niej stan logiczny "0" ?

A5-2:

NIE ! Co gorsza w większości przypadków nóżka niepodłączona oznacza "1". Są jednak też układu na których faktycznie będzie to "0". Jedynymi poprawnymi sposobami podania "0" są:
a) "0" z zadajnika (w ogólności innego układu logicznego, zadajnik jest układem R-S)
b) podłączenie nóżki do masy (uziemienie jej)

Q5-3: Jak przyporządkowane są kolory diod próbników stanów logicznych?

A5-3:

Próbnik: Zielony ->0 , Czerwony ->1. Pozostałe diody: świeci->1, nie świeci ->0; tylko próbnik dwustanowy jest miarodajny, jeżeli dioda nie świeci może to oznaczać "0", ale może też oznaczać np. brak zasilania.

Q5-4: Jak konkretnie działa zadajnik?

A5-4:

Są dwa identyczne zadajniki stanów logicznych. Są one układami R-S, zbudowanymi na bazie układu 7400, znajdującego się na odwrotnej stronie płytki przeznaczonej dla studentów. Operujemy nimi za pomocą czerwonych mikroprzełączników. Jeżeli wciśniemy przycisk, to na górnej kostce pojawi się "1", a na dolnej "0", Jeżeli przycisk jest puszczony, na górnej kostce jest "0" a na dolnej "1".

Q5-5: Skąd wziąć zasilanie płytki montażowej?

A5-6:

Standardowo zasilanie podłaczamy kablem BNC z generatora TTL. Kabel powinien łączyć gniazdo BNC generatora TTL (w jego lewym dolnym rogu) z gniazdem BNC płytki (w prawym górnym jej rogu, obok diody). Dioda powinna się świecić, a na dwóch kostkach (po lewej i prawej stronie gniazda na układy scalone) powinno pojawić się napięcie około 5V. Ostatecznym sprawdzianem jest zawsze pomiar multimetrem bezpośrednio na nóżkach badanego układu scalonego.
Jeżeli stanowisko NIE JEST wyposażone w generator TTL, podłączamy płytkę bezpośrednio do zasilacza. Używamy do tego kabla posiadającego na jednym końcu gniazdo BNC, a na drugim dwa wtyki bananowe. Wtyczkę czarną podłaczamy do masy, czerwoną do napięcia 5V. Wtyczkę BNC do płytki koło diody, prawy górny róg.
UWAGA: pojęcia góra-dół odnoszą się do sytuacji kiedy gniazda BNC znajdują się u góry, a gniazda układów scalonych u dołu. Część studentów montuje układy w pozycji "do góry nogami". Jest to poprawne, ale należy pamiętać, że opis powyżej odnosi się do sytuacji "normalnej".

Ćwiczenie 6.

Q6-0. Jakiego pytania mam spodziewać się na kolokwium

Studenci pytają oczywiście o następne kolokwium, ale umieszczam to tutaj

A6-0:

  1. TODO
  2. TODO
  3. TODO
TODO

Valid HTML 4.01 Transitional Poprawny CSS!